Skolyoz (Omurga eğriliği) dünyada milyonlarca insanı etkilemekte, Türkiye’de ise 2,5 milyondan fazla insanda görülmektedir. Her yıl binlerce çocuk skolyoz nedeniyle skolyoz korse tedavisine başlamakta, ciddi eğrilik söz konusu olan binlerce kişide skolyoz ameliyatı gerçekleştirilmektedir.

Bebeklikte veya erken çocukluk döneminde gelişebilen skolyozun başlangıç yaşı genellikle 10-15 yaşlarıdır. Sizde veya çocuğunuzda hafif dereceli bir omurga eğriliği olsa bile her zaman bir belirti fark etmeyebilirsiniz. Ancak, skolyozun erken teşhis edilmesi uzun dönemde yaşam kalitesi üzerindeki olumsuz etkilerini azaltabilir. Bu nedenle, skolyoz farkındalığı sadece ebeveynler için değil öğretmenler dâhil çocuklara değer veren tüm kişi ve kurumlar için de önem taşımaktadır. Ailelerin skolyoz belirtileri açısından çocuklarını takip etmeleri veya okullarda yapılan sağlık taramaları atılacak ilk adımlardan biridir.

 Skolyoz özellikle çocukların sadece duruşunu değil tüm yaşamını olumsuz etkileyebilen bir sağlık problemidir. İki omuz arasında fark olması veya omurga hattında eğriliğin olması skolyozun belirtileri arasında yer almaktadır. Çocukların %3’ünde görülebilen skolyoz, vakit kaybedilmeden tedavi edilmelidir. Memorial Bahçelievler Hastanesi Omurg Cerrahisi Merkezi’nden Prof. Dr. Onur Yaman, Skolyoz Farkındalık Ayı’nda çocuklarda skolyoz hakkında önemli bilgiler paylaştı. 

Çocuğunuz da skolyoz olduğunu nasıl anlarsınız?

Skolyoz sıklıkla 12-16 yaşları arasında çocuklarda görülmektedir. Özellikle çocukların sırtına bakıldığında omuzları arasında bir farklılık varsa, sırtlarının orta hattında yani omurgalarında bir eğrilik fark ediliyorsa, kemer taktıklarında kemerin yukarıda ya da aşağıda olduklarından şüpheleniyorlarsa, onları hafifçe belinden aşağı doğru büktüklerinde sırtta hafif bir kabarıklık varsa skolyozdan şüphelenilmelidir.

Skolyoz egzersizleri çok önemli

Çekilecek olan basit bir skolyoz grafisi yani her iki omuzu ve omurgayı bize gösteren kalçaların da içine dahil eden filmde, bir eğrilik olup olmadığı tespit edilebilmektedir. Eğer eğriliğin derecesi 10 derecenin üzerinde ise skolyoz var demektir. Çocuklardaki skolyozda önemli olan skolyozun derecesidir. 10 derece ile 25 derece arasındaki eğrilikler ilk başta takip edilmektedir. Sırt çantası taşımamaları, sırt ve bel kaslarını kuvvetlendirecek egzersizler yapmaları ve bir uzman yani fizik tedavi, fizyoterapist veya eğitimci eşliğinde skolyoz egzersizleri yapılması önerilmektedir. Skolyoz derecesi 10-25 derece arasında bulunan çocuklar 6 ayda bir tekrar çağırılıp kontrol filmleri çektirmesi istenmektedir. Bu film ile eğriliğin ne kadar ilerlediği takip edilmektedir.

Skolyoz tedavisinde korsenin de rolü var

Skolyoz tedavisinde bir alternatif de korselerdir. 20 derecenin üzerindeki eğriliklerde korse önerilmektedir. Ancak her hastada şart olmamaktadır. Çocuğun olgunluk dönemine göre korse takılabilmektedir. 23 saatlik dilimde bu korse ile dolaşması ve günlük hayatına devam etmesi gerekmektedir. Kalan 20 saat boşlukta dinlenen çocuk, daha sonra 23 saatlik korseli rutine dönmektedir.

45-50 derecelik eğrilikler cerrahi önerilebiliyor

Derecesi 45 ya da 50 derecenin üzerine çıktığı zaman bu çocuklara cerrahi önerilebilmektedir. 50 derecenin üzerindeki gelişme çağındaki çocuğun gelişimi tamamlanıncaya kadar eğrilik devam edecektir. Bu nedenle cerrahi önerilebilmektedir. Cerrahiye çocuğun eğriliğinin tipine göre karar verilmektedir. Hem eğriliği düzeltmek hem de çocuğu mümkün olduğu kadar hareketli bırakmak cerrahi sürecinde doktorun önem verdiği bir süreçtir. Çekilen röntgen filmleriyle birlikte gerekli bölümler işin içine katılarak omurgaya vidalar yerleştirilmektedir. Nöromonitörizasyon ve navigasyon sistemleriyle bu ameliyatlar daha kolay bir şekilde gerçekleşmektedir. Bu uygulamalar ameliyatta doktora yer göstererek omurgada kolaylıkla işlem yapmasını sağlamaktadır.

Ameliyat sonrası çocukların 4-5 gün hastanede yatış süreci olmaktadır. 10 gün sonra kontrole gelen çocukların üç hafta istirahat etmesi gerekmektedir. Eğer ergenlik çağında bir çocuk ise ameliyat sonrası kasların geliştirilmesi için fizyoterapi uygulanmaktadır.  Çocuk skolyoz ameliyatından sonra yaşıtları gibi sağlıklı bir şekilde büyüyebilmektedir.