Kanal İstanbul; Karadeniz ile Marmara Denizi’ni birleştiren doğal su yolu olan İstanbul Boğazın’a alternatif  olarak açılması  düşünülen  suni bir su  yoludur.

Böyle bir suyolunun açılması daha önce, 1550, 1916, 1922, 1950, 1994 yıllarında ve en son olarak da 2011’de gündeme gelmiştir.

Bugün üzerinde konuşulan proje 27 Nisan 2011 tarihinde İstanbul / Haliç Kongre  Merkezi’nde zamanın Başbakanı  tarafından “ Çılgın Proje” sloganıyla açıklanmıştır.

Proje, açıklanması ile birlikte bir  “Tuhaflıklar ve Gizemler Perdesi” nin arkasında ve gölgesinde kaldı. Şöyle ki: “Proje ile ilgili Etüt Hizmetleri”,  Kamu ihale Kanunu’nda görülmeyen bir yaklaşımla, yayım tarihinden sadece 4 gün sonra  ve sadece 1(Bir) firmanın  katılımıyla yapılan bir ihale ile o firmaya verildi.

ÇED ön raporu’na  Kasım 2017’ye kadar erişilemedi.

Proje  hazırlanırken ve değişiklikleri görüşülürken halka hiçbir açıklama yapılmadı, bilim insanları ve üniversitelerden hiçbir görüş alınmadı  ve ÇED Raporu sadece 24 saat askıda tutularak indirildi.

Peki bu tuhaflıklar ve gizemler ile başlatılan projedeki kanalın öngörülen  ve doğal su yolu olan İstanbul Boğazı’nın mevcut özellikleri neydi?

Karadeniz kıyısında Terkos  Gölü’nden başlayan ve Durusu- yeni Havaalanı batısı Arnavutköy doğusu- Sazlıdere ve Küçükçekmece hattını takip ederek Marmara Denizi’ne ulaşan ve İstanbul ilinin Avrupa’daki/ Rumeli yarımadası’ndaki topraklarını ikiye bölen Kanal İstanbul’un hayata geçmesi halinde yaratacağı sonuçları şimdi fayda ve mahzurları ile inceleyebiliriz.

KANAL İSTANBUL’UN FAYDALARI:

Kanal İstanbul’un  2 faydası vardır.

1. ABD’ye faydası
2. Kanal güzergahı tarafeyninde arazi kapatan rantiyecilere faydası.

1. ABD’ye  Faydası:

Bilindiği  üzere İstanbul  Boğazı, bir içdeniz olan Karadeniz’i, Marmara Denizi’ne Çanakkale  Boğazı  ile de  Ege Denizi’ne  bağlayan stratejik  önemi hain bir boğazdır.

Bu nedenledir ki tarih boyunca sadece sahildar ülkelerin değil uluslararası  su yollarını kontrol altında tutmak isteyen tüm güçlü ülkelerin  hedefinde olmuş ve bu kapsamda  en son olarak Osmanlı İmparatorluğu’nun sonunu şekillendiren  Mondros Mutarekesi   ve Sevre Antlaşması  ile İngiliz hegomanyasındaki “Boğazlar Komisyonu”nun yönetimine bırakılmıştı.

Bu komisyonun kurulduğu 1919 yılından-1920’de TBMM açılmış, 1923’ün Temmuz’unda Lozan Antlaşması ile T.C.Devleti bütün dünyaca tanınmış, Ekim’inde Cumhuriyet ilan edilmişolmasına rağman- Boğazlardan  geçişleri düzenleyen 20 Temmuz 1936 tarihli Montrö Boğazlar Sözleşmesi’nin imzalanmasına kadar Türkiye’nin Boğazlar üzerinde hiçbir egemenliği- hatta kontrol yetkisi hatta Boğazlara belli bir mesafeye kadar asker bulundurma yetkisi yoktu.

Ancak Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile ayrıntısı ilgili açık kayanaklarda kolaylıkla bulunacağı üzere-Boğazlar üzerinde  tam bir egemenlik tesis etti ve bu sözleşme ile;

• Savaş ve ticaret gemilerinin Boğazlardan geçişi:
  • Savaş ve barış hallerine,
  • Türkiye’nin savaşta olma/olmama; savaşa girme ihtimali olması/olmaması durumlarına göre;
• Boğazlardan geçecek savaş gemilerinin miktarları gemilerin sahildar olan veya olmayanülke durumlarına ve tek ve/veya tıoplu tonilato miktarlarına göre,
• Boğazlardan geçerek Karadeniz’e ulaşan sahildar  olmayan ülkelerin savaş gemilerinin toplam tonilato  miktarlarına ve orada kalabilecekleri azami gün miktarlarına göre kalıcı ve Türkiye’nin bu konulardaki düzenleme ve kontrol egemenliğini güçlendiren hükümler tüm ülkeler tarafından kabul edilmiştir.